Vatandaştan, çalışandan vergiyi almak kolay elbette.
Maaştan direkt kesinti.
Kullandığı elektrik, su, doğalgaz, internet ve market alışverişlerinde 'tık' diye vergiyi koy al.
Arabasından al,
Akaryakıtından al,
Çalışanın vergi kaçırabilmek gibi bir kabileyeti ve imkanı da yok.
Ama bakın; "Samsun Vergi Borçları Raporu Kasım 2024" açıklandı.
Büyük büyük şirketler nasıl koca koca vergilerini ödemeden yaşamlarını devam ettiriyor.
Nasıl paraları hesaplarına geliyor, nasıl ticaret yaparken vergi borçları kesilmiyor anlamış değilim.
Ama küçük esnaf 5 bin lira vergi borcu olsa, bir kurumdan ödeneğini alamadığı gibi elektronik hacizle kımıldayamıyor bile.
Hele bir araç vergi borcun varsa, 1000 lira bile olsa, hesaplarına hacizi yapıştırıyorlar.
Ancak Samsun çapında Kasım 2024 itibarıyla vergi borcu 5 milyon TL’yi aşan toplam 190 borçlu var.
Maliye açıkladı.
Hani halk arasında "vergi yüzsüzleri" adı altında açıklanıyor ya o listeyi gördüm.
Bu borçluların toplam borç miktarı 3.89 milyar TL.
Rakama bakın. Neredeyse 4 milyar lira.
Şirketlerin isimlerine bakınca, yaşam standartlarını görünce 'vay dediğimiz' şirketler var aralarında.
Öncelikle özellikle akaryakıt, inşaat, gıda ve metal sektörlerinde yoğunlaşma var.
En yüksek borç tutarı 272 milyon TL ile akaryakıt ve inşaat sektöründe faaliyet gösteren bir şirkete ait.
Rakama bak 272 milyon lira.
"Al gülüm ver gülüm" yapan akaryakıt istasyonunun 272 milyon lira vergi borcu nasıl olabiliyor anlayanınız var mı?
İzahı olabilir mi?
Vatandaş pompada vergiyi öderken, akaryakıtçıdan vergiyi alamamak ne demek.
Vergiyi ödemek istememiş ve biriktirmiş anlaşılan.
Nasıl olsa iki, üç yılda bir "vergi affı" çıkıyor ya ona güveniyor olmalılar.
"Gel bakalım kardeşim birikti, hesaplarına haciz koyuyoruz" diye kimse dememiş mi?
Kaldı ki; bu 190 vergi borçlusu şirketlerin ortalaması 20 milyon lira.
Eeee kimden vergi tahsil ediyosunuz o zaman.
İnşaat cenneti olan Samsun'da inşaattçılar da vergi ödemeyenler arasında inanılır gibi değil.
Sonrasında gıda sektörleri var.
Gıda alırken marketteki kasada vergisini veren vatandaş ne yapsın, gıda satıcısından vergi alınamıyorsa.
Metal sanayi ve yan sanayi firmaları da var listede.
Küçük esnaf yok.
O zaten böyle bir borcu olsa kımıldayamaz bile. Adı üzerinde küçük esnaf.
Bazı firma isimleri gördüm ki;
Şaşkınım.
Bir dönem bazı belediyelere iş yapan müteahhit firmalara da rastladım.
Birden bire müteahhit olup sonra da, firmaları kapatanlardan.
Yazık her türlü lüksü yaşarken, devlete vergisini ödemeden işini yürütmüş anlaşılan.
Yani Samsun vergi tahsilatında, bazı büyük firmalardan vergisini alamamış gibi gözüküyor.
Kaldı ki; 3.9 milyar lira listedeki ilk 50 büyük firmada.
Toplamda 2.63 milyar TL borçla genel borcun önemli bir kısmını oluşturuyor.
Bir başka deyişle toplam borç yükünün yaklaşık yüzde 67'sini büyük şirketlerde toplanıyor.
Ne kadar büyüklermiş değil mi?
Vergi ödememekte büyük!
Samsun merkezdeki şirketlerin yanı sıra ilçelerdeki en borçlu şirketler Kavak, Çarşamba ve Terme ilçelerinde faaliyet gösteriyor.
Ama sadece şirketler yok listede.
Samsun Büyükşehir Belediyesi şirketleri de var.
Atakum Belediyesi'nin şirketleri de.
Çarşamba Belediyesi, Bafra ve Tekkeköy Belediyeleri de.
Öyle ya belediye şirketleri, arpalık haline gelmiş.
Eş dost tanıdıklara iş kıyakları yeri olduğu gibi, alım satım işlerinde yağlı alışverişlere sahne olan bir yapı.
İşin içinde belediye ve siyasette olunca, tahsil edilemeyen vergiler böylece çoğalıp duruyor.
Hani aralarında iş yapıp borçlanan bu nedenle de vergisini ödeyemeyen belediye şirketleri de vardır ama çoğunun nasıl arpalık haine geldiğini hepimiz biliyoruz.
Kaldı ki Atakum Belediyesi'nin şirketinin nasıl borçlandığı, borç yükünün arttığı son 10 yılda yaşananlar kentte çok gündem oldu.
Samsun'da vergi ödemeyenlerin bazılarının yanında da iflas yazıyor.
Yani vergi borçları "buhar oldu" anlamına geliyor bu.
Açık söylemek gerekirse, ben Samsun'un vergi borçluları listesini çok fazla buldum.
Hatta 5 milyon vergi borçlarının altlarını da hesaba katarsak bu rakamlar kaça katlanır tahmin etmek zor değil.
Bu şirketler görünüşte kocaman yapılarıyla dikkat çekerken, Samsun'a aslında katma değer üretmeyen şirketler.
Dolayısıyla Samsun'a hizmet ve bütçe olarak geri dönmesi gereken bu paralar, "patronların cebinde kalıyor."
O nedenle;
Samsun vergisini zamanında ödeyen, kente yatırım anlamında katkı veren firmalara destek olmalı ve yeni yatırımcılarda bu kriterlere dikkat edilmeli.
İşin ilginci "parayı kazananlar vergi ödemememiş."
Çok şaşırtıcı.
Bazı belediyeler şirketlerde zaten ipin ucunu kaçırmış;
Allah'a emanet.
Yazık gerçekten yazık.
